آبشار دودی!

مقايسه چگالی شاره در حالت گرم و سرد

وسايل موردنیاز: كاغذ، كبريت، ليوان، گيره يا دم‌باريک

روش اجرا آزمايش: دو نوار كاغذي به ابعاد ۱۰×۳۰ درست می‌كنيم. سر يكی از نوارها را آتش زده و پس از چند لحظه فوت می‌كنيم. مشاهده می‌شود كه دود ايجاد شده به سمت بالا می‌رود. حال نوار كاغذي ديگری را به‌ صورت لوله‌اي می‌پيچيم به طوري كه ميانۀ لوله خالی باشد. براي اين كار می‌توانيم كاغذ را دور يک مداد پیچیده، كنارۀ آن را چسب زده تا باز نشود و مداد را از آن خارج كنيم؛ حال اگر اين لوله‌ی كاغذی را به صورت مايل روي يک ليوان يا هر چيز ديگري قرار دهيم و انتهاي بالايی آن را آتش زده و سپس فوت كنيم، مشاهده می‌كنيم كه دود ايجاد شده از انتهاي سالم لوله كه به سمت پايين قرار دارد، خارج می‌شود. چگالی دود نسبت به هوا در دماي يكسان، بيشتر است؛ اما در قسمت اول آزمايش، دود گرمتر از هواست و اين گرم بودنِ دود، باعث افزايش حجم توده دود و كاهش چگالی آن می‌شود؛ پس در هوا به سمت بالا حركت می‌كند. در قسمت دوم آزمايشْ لوله، زمان كافی براي خنک شدن دود ايجاد می‌كند، پس چگالیِ توده دود در دماي پايين، بيشتر از چگالی هوا شده و مانند آبشار به سمت پايين می‌آيد.

تهیه کننده: سید علی داودی نسب